هنرمند|انتشارات نیماژ فعالیت خود را سال ۹۲ در زمینهی شعر بهصورت تخصصی آغاز کرده، جذابیت و امر چالش برانگیز شعر در سطوح مختلف جامعه را دلیلی بر انتخاب این حوزه برای آغاز فعالیت خود میداند. اما در سال ۹۳ و ادامه آن این نشر با نگاهی متفاوتتر از شروع فعالیت خود، به انتشار عناوینی در زمینهی ادبیات داستانی پرداخته، که در برگیرندهی آثار نویسندگان ایرانی و خارجی است در همین مسیر سرفصلهایی چون فلسفه و علوم اجتماعی را در سیاستهای نشر کتاب خود تعریف کرد. و به تازگی بهصورت تخصصی در زمینههای نمایشنامه و فیلمنامه نیز ورود پیدا کرده است. که در فصلهای پیشرو باید رونمایی عناوین جدیدی را از این نشر شاهد باشیم.
علیرضا اسدیجنتی مدیر مسئول انتشارات نیماژ دنبالهرو حرفهی خانوادگی و پدری است. این خانواده حدود چهل سال است در زمینه نشر کتاب مشغول به فعالیت هستند. او معتقد است در سالهایی از دههی هشتاد، شعر و ادبیات چندان مورد استقبال عموم جامعه نبود، اما امروزه جوانان، بیشتر به مطالعه آثار ادبی (شعر، داستان، رمان و…) روی آوردهاند. وی نقش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را در شدت گرفتن این موضوع بیتاثیر نمیداند. به زعم اسدی نویسندگانِ انگشتشماری هستند که به واقع شاعر و نویسنده محسوب میشوند و آثارشان حاوی بار معنایی و علم ادبیات است، که نشر و شبکههای اجتماعی مجازی به دیده شدن آنها نسبت به قبل کمک قابل توجهی کرده. اما در ادامه ذکر کرد که باید در نظر داشت به صرف مورد استقبال قرار گرفتن یک اثر در دنیای مجازی، نمیتوانیم مهر تاییدی بر مطلوبیت کیفیت در محتوا و ساختار آن بزنیم. چرا که مجال بررسی این فاکتورها جایی است که اثر با چالشِ نقد توسط اهل فن روبهرو خواهد شد. از همین رو معتقد است جلب رضایت مخاطب توسط اثر چه در فضای مجازی یا بیرون آمده از کارزار نقد و بررسی است که میتواند باعث معرفی و شناختهتر شدن یک نام و یا اثر شود.اسدی در ادامه به محدود بودن تعداد ناشران حوزه عمومی و ادبیات اشاره کرد که توانستهاند نام خود را به دور از حواشی و دستاوریزهای مالی نگه دارند و صرفا به بالا بردن کیفیت محتوای آثارشان بپردازند، و نام خود را به عنوان برندی معتبر در این عرصه به ثبت برسانند. او عامل دیگر موفقیت یک نشر را ورود تخصصی به تمام فضاها دانست، بهطور مثال تحت پوشش قراردادن تمام سبکها و قالبهای شعری، که مخاطبانِ همهی طیفها را با محتوای قابل دفاع و محکمِ خود راضی نگه دارند. وی تعداد ناشران ثبت شده در ایران را بیش از دوازده هزار نشر دانست که تنها حدود کمتر از هزار تا از آنها فعالیت دارند.
اسدی افزود، بحث نشر به خصوص در حوزه شعر و ادبیات به گونهای است که اگر دغدغه این کار در فردی نباشد هرگز موفق نخواهد بود چرا که تنها نگاه تجاری در این حرفه موفقیت را حاصل نمیکند و اگر علم آن را نداشت باشند در جایگاه خود متوقف و یا از بین خواهند رفت. او به این نکته اشاره کرد که بعد از حدود هجده سال فعالیت در این حرفه، با وجود برگشت مالی کمی که داشته، عاشقانه ایستاده و حاضر به تغییر جایگاه شغلی خود نبوده است. چه بسا که بسیاری از کسانی که با نگاه مالی به این عرصه وارد شدند و علاقه شخصی به ادبیات و کتاب نداشتهاند، شکست خورده و از این حرفه کنار کشیدهاند. او دغدغه انتشارات نیماژ را ایجاد حس اعتماد مشتری میداند. زمانی که مخاطب کتابی را از این نشر انتخاب میکند، باید بداند که کتاب قابل دفاعی است. و هم از لحاظ کیفیت چاپ و هم از نظر محتوا، به ناشر اعتماد داشته باشد چرا که نیماژ به دنبال نویسندگان و آثار درخور آنهاست. هدفمان ترویج ادبیات واقعی است.
مدیر انتشارات نیماژ به مسئلهی «کشف استعدادهای دیده نشده» اشاره کرد که آن را نیز از اهداف نیماژ دانست؛. به گفتهی وی این انتشارات در تمام شهرستانها نمایندگانی دارد که فعالیتهای هنرمندان جوان را که نامی از آنها ثبت نشده دنبال میکنند و با دقت آثار آنها را رصد میکنند. از طرفی دیگر هم نیماژ فراخوانهایی را برگزار میکند که این امکان را فراهم میسازد علاقهمندان آثار خود را ارسال کنند تا موفق شوند در صورت امکان کارشان از طرف این انتشارات برگزیده شود. در این فراخوانها با ارسال انبوه آثار از طرف علاقهمندان مواجه میشوند که در مرحله دوم تک تک کارها وارد مرحله کارشناسی شده و بررسی میشود. جدا از استعدادهای جوان، نشر نیماژ توجه ویژهای هم به برزگان این عرصه دارد؛ مانند احمدرضا احمدی، محمدعلی بهمنی، شمس لنگرودی و دیگر اساتیدی که شناخته شده نیز هستند و سابقه همکاری با آن عزیزان را هم داشته. ضمن این که در این حوزه دبیرانی را تعیین کرده که وظیفه رصد کتابها و نویسندگان برتر را بر عهده دارند و بر این اساس گامهای محتاطی را در نشر بر میدارند. او به همکاری با برخی چهرههای بازیگری اشارهای کرد و گفت که همکاری با آنها فقط جنبهی تبلیغاتی نداشته و نیماژ از بین آن عزیزان آنهایی را برگزیده که به گفته او هنر اولشان ادبیات و شعر بوده و بعد از آن به دنیای تصویر پاگذاشتهاند، که البته تعدادشان در این میان کم هم نیست، اسدی گزینش آنها را در راستای سیاست کاری خود که همانا دنبال کردن ادبیات جدی و تواناییهایشان در این عرصه دانسته و بُرد تبلیغاتی را از اهداف خود نمیداند چرا که به زعم او درخواستهای زیادی از طرف هنرمندان برای همکاری داشتند که به این علت این که بار ادبی آثار آنها را در حد استانداردهای نیماژ ندانسته پیشنهاد این هنرمندان را نپذیرفته است.
قانون بد از بیقانونی بهتر است
علیرضا اسدی بعد گذشت سالها حضور در این حرفه، خود را تابع قوانین وزارت ارشاد دانست و آنها را از نظر اخلاقی و عرفی تایید کرد. او که خود را فردی اخلاق گرا میداند، بسیاری از مسائل را خلاف عقاید خود دانست که هرگز مایل به وجود برخی مطالب در انتشارات خود نبوده به گفته وی قانونها هر چند گاهی سختگیرانه اما از بیقانونی بهتر است. وی به این نکته نیز اشاره کرد که گاهی هم اتفاق میافتد که در بررسی کتاب درگیر کارشناسیهای سلیقهای میشوند اما در نهایت کار صدور مجوز طوری پیش نمیرود که تنها نظر یک نفر تعیین کننده باشد، بلکه کارشناسانی متشکل از گروههایی که با یکدیگر تبادل نظر کرده و در مورد کتابی به اجماع میرسند. بسیار پیش آمده که کارشناسی، از یک مطلب برداشتی داشته باشد که کارشناس دیگر آن را به طور دیگری ببیند؛ پس همیشه این اطمینان ایجاد میشود که کار بر اساس اصولی جلو میرود. وی اذعان داشت آنچه که تحت این عنوان گفته میشود که هرکسی در هرجایی برای کارشناسی کتاب به وزارت ارشاد میآید اشتباه است چرا که به زعم او در دولت فعلی کار در دست کسانی است که علم این کار را دارند، و بررسی کتب تحت نظارت دبیران متخصص بررسی میشود. هر چند که قطعا هیچ مجموعهای مبرا از اشتباه نیست. در بحت نظارت بر عرصه نشر هم ایراداتی وارد هست اما نه به صورتی که پررنگ شده و حاشیه سازی میشود. مدیر انتشارات نیماژ گفت که تا به حال با وزارت ارشاد مسئلهای نداشته چرا که قبل ارسال، نظارت کامل را بر روی آثار و مولفان خود دارد.
کتاب و جهانی شدن
در مبحث کتابهای الکترونیکی و فضای مجازی نکتهای اشاره شد مبنی بر اینکه باید قبول کرد که جامعه رو به پیشرفت و جهانی شدن است و کتاب الکترونیک به سمتی پیش میرود که میتوان پیش بینی کرد که در آینده نه چندان دور بسیار گستردهتر و تکامل یافته از آن چه امروز هست خواهد شد. قطع به یقین ضربهی بزرگی را هم به نشر کتاب چاپی خواهد زد. همان طور که در خارج از ایران به گونهای شده که نسخههای دیجیتال و سهل الوصول آنها بیشتر از نسخههای چاپی مورد استقبال است. این انتشارات هم در همین راستا با مقتضیات زمان پیش رفته و نسخههایی از کتابهای چاپی خود را در شبکههای اجتماعی برای فروش گذاشته. اما به زعم او در ایران هنوز علاقه به نسخه چاپی و بخش قابل لمس کتاب بیشتر به چشم میخورد و نسخههای اینترنتی به رقیب سرسختی برای نشر تبدیل نشدهاند. رقیب دیگر کتابهای سنتی، کتابها صوتی هستند که مطابق با ذائقه اقشاری که زمان کافی برای مطالعه را ندارند است. هر چند که هنوز در کتاب فروشیها خیلی به چشم نمیخورد که میتوان به این علت باشد که کتابهای صوتی هنوز از کیفیت مناسب برخوردار نیستند و باز هم کتابهای دستی و چاپی جایگاه خود را در این رقابت حفظ کرده است.
علیرضا اسدی حوزه کتاب را حوزهای دانست که مهجور واقع شده و بسیار کمتر از آنچه باید به آن توجه میشود و گاهی هم فراموش میشود که اگر قرار است تغییری در جامعه صورت بگیر از فرهنگ خود مردم باید آغاز شود. یکی از مسائلی که در فرهنگ مردم تاثیرگذار است مقوله کتاب و کتاب خوانی است. متاسفانه بعضی از مواقع شاهد آن هستیم که مردم حاضر هستند برای هر تفریحی بیشترین هزینهها را داشته باشند اما در کنارش خریدن کتاب را پول دور ریختن میدانند! فارغ از این نگاه که خرید و خواندن یک کتاب تغذیهای است که فرد خود، خانواده و جامعهاش را با آن بالا میبرد. مقداری از این سهل انگاری، متوجه دولت نیز میباشد که متاسفانه حمایت زیادی در بحث کتاب و نشر را از ناشران ندارد و همچنین فرهنگ سازی کتاب خوانی که مسئولیت اصلیاش بر دوش آموزش و پروش است نادیده گرفته میشود. در جامعه هر چیزی اعم از مادی و معنوی شامل هزینه میشود که این بحث در کتاب هم وجود دارد که به آن میزان که در خور شآن ادبیات فاخر ایران است به آن توجه و بودجه تخصیص داده نمیشود. وضعیت مطالعه نسبت به قبل بهتر شده است اما هنوز اتفاق چشمگیری را در این صحنه مشاهده نمیکنیم علیرضا اسدیجنتی خود را دغدغهمند در این عرصه دانست و به نوعی بار کوچکی از ساخت فرهنگ جامعه را بر دوش ناشران میداند که هستند در این حرفه ناشرانی که به درستی در این راه گام برمیدارند و به این هدف نزدیکتر میشوند که در کنارش نیازمند همراهی پایاپای مردم، جوانان و دولت هستند.
بدون دیدگاه