امین کردبچه‌چنگی| روایت‌های شیرین و کهن ادب پارسی، از دیرباز مورد توجه و علاقۀ عموم افراد جامعه بوده است که در این حوزه، اشعار حماسی شاهنامۀ فردوسی بزرگ، پیشتاز و سرآمد است. روایت حکومت ضحاک، که از او به عنوان «ضحاک ماردوش» یاد می‌کنند، یکی از شیرین‌ترین این داستان‌هاست که با پرداختی دقیق و عمیق در شاهنامه آمده است. «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» روایتی متنوع، شیرین، جذاب با پرداختی کمدی و موزیکال است که این روزها به کارگردانی شهاب‌الدین حسین‌پور در تالار سنگج تهران به روی صحنه رفته است.
مخاطب امروز جامعۀ تئاتر با دورن مایۀ «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» هم ذات‌پنداری می‌کند
شهاب الدین حسین‌پور، کارگردان نمایش کمدی-موزیکال «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» در گفتگوی اختصاصی با هنرمند، با اشاره به این امر که این اثر را در دورۀ دانشجویی تولید کرده است و توانسته است در دوازدهمین دورۀ جشنوارۀ تئاتر دانشگاهیان به عنوان اثر برگزیده شناخته شود، گفت: این اثر توانست در اولین دورۀ جشنوارۀ جوان ملی ایرانی نیز عنوان برگزیده را کسب کند، چرا که در تولید آن زحمت بسیاری کشیده شد و به تبع این زحمت، بسیار خوب دیده شد. وی در ادامه، ضمن ابراز خرسندی از این امر که این اثر در کنار رتبه‌ها و افتخارات متعدد توانسته است در پانزدهمین جشنوارۀ ملی تئاتر آئینی-سنتی عنوان نمایش «تحسین» شدۀ جشنواره را به خود اختصاص دهد، افزود: این نمایش در دورۀ نخست اجرا، بسیار خوب دیده شد، چرا که مخاطب این اثر، نمایشی سراسر خنده را با محوریت شاهنامه نظاره می‌کند و همین امر موجب شد که با زبان کمدی خویش بتواند همه نوع مخاطب را به خود جذب کند. حسین‌پور با اشاره به این امر که اجرای این اثر در دو دوره در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۲ در سنگلج تمدید شده است، ادامه داد: این اثر توانست در هر دو دوره، پر فروش‌ترین نمایش سال شناخته شد و همچنین این اثر در شاهرود نیز با استقبال زیادی مواجه شد و در بخش استانی جشنوارۀ تئاتر فجر نیز در پنج استان به روی صحنه رفته است. وی برای نمایش «بر پهنه دریا» موفق به دریافت جایزه بازی، طراحی لباس و کارگردانی از جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی شده است، در ادامه با اشاره به این که تلاش برآن بوده است که ضعف‌های موجود در اثر، کارگردانی، نمایشنامه در این دوره از اجرا، با تکیه بر دانش و تسلط محمد امیریاراحمدی، تا حد امکان در بازنویسی و دراماتورژی متن برطرف شود، اظهار داشت: متن «رضا شفیعیان» در تعطیلات نوروز ۱۳۹۶ با بازنویسی مفصل «محمد امیریاراحمدی» با بازنویسی مفصل تبدیل به نمایشی جدید شد که با تکیه بر حفظ پیرنگ، نزدیک به ۹۰ درصد از این متن تغییر پیدا کرده است. وی با اشاره به این که به تبع بازنویسی متن این اثر در شیوۀ اجرا، تغییراتی را در پی‌داشته است، تصریح کرد: تلاش بر این بوده است که اثری کم نقص در بخش هنری به روی صحنه برود و بر همین اساس، طراحی حرکت به این اثر اضافه شد و با تکیه بر تغییر طراحی جدید نور، لباس، صحنه و گریم و همچنین ساخته شدن موسیقی، تلاش بر آن بود که قشر روشنفکر بتواند از آن لذت ببرد.
سعی می‌کنم تا کارکرد درست خود را در دل جهانی که به روی صحنه خلق می‌شود، حفظ کنم
آرش فلاحت‌پیشه، بازیگر نمایش کمدی-موزیکال «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» با اشاره به این امر که متن، پیش از این در بیش از ۱۶۰ اجرا در تهران و نقاط مختلف کشور به روی صحنه رفته است، گفت: این اثر پس از ایام نوروز شروع به کار کرد و تقریباً در ۱۰ تا ۱۵ روز شکل گرفت. وی در ادامه، با اشاره به این که تماشاگر با توجه به اجراهای پیشین «سرآشپز پیشنهاد می‌کند»، با آن آشنا بوده است و بسیاری از افراد شیفتۀ نوع این اجرا بوده اند، اظهار امیدواری کرد: امید آن دارم که با تغییرات جدید، بتوانیم همان اثر را با اتفاقاتی نو را در حوزۀ درام و خوب به مخاطب پیشکش کنیم و این امر در حالی است که اگر زمانی بیشتر در اختیار داشتیم این اتفاق بهتر می‌افتاد. این بازیگر که تحصیلات آکادمیک خود را در رشتۀ بازیگری در دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان رسانده است، در ادامه، ضمن تأکید بر این مفهوم به عنوان یک کاراکتر در دل جهانی که به روی صحنه خلق می‌شود، سعی می‌کند تا کارکرد درست خود را داشته باشد، افزود: این که جای من کجاست و مناسبات اثر به چه شکل صورت گرفته است، بحثی دیگر است. وی که در فیلم سینمایی «محمد رسول الله (ص)» اثر، مجید مجیدی، به ایفای نقش پرداخته است، در پاسخ به سؤال خبرنگار هنرمند در حوزۀ شکل گیری یک گروتسک در فضایی با گریم‌ها و لباس‌های سنگین، دکوری نه چندان شلوغ، تکیه بر شیوۀ کمدی-موزیکال ادامه داد: «ضحاک» در دل داستان‌های شاهنامه، تراژدی بزرگی است و خود به سخره کشیدن این داستان، فی‌نفسه می‌تواند برای مخاطبان جذاب باشد.
بازیگر نمایش «سفر به نهایت دور» که به کارگردانی «محمد میر علی اکبری» در سالن چهارسوی مجموعۀ تئاتر شهر تهران به روی صحنه رفته است، با اشاره به این که کمبود جمعیت در سالن حس کمتری را به بازیگر می‌دهد و در مقابل پر بودن سالن نمایش انرژی دیگری به بازیگر می‌دهد، گفت: نفس گرم تماشاچی اتفاقات بهتری را برای بازیگر روی صحنه رقم می‌زند.
هیچ زبانی برنده‌تر از زبان کمدی وجود ندارد
مهدی فریضه، بازیگر نقش «ضحاک» در نمایش «سرآشپز پیشنهاد می‌کند»، با اشاره به این امر که متن این نمایش برای اولین بار ۸ سال پیش متن دیگری بود که امروز دراماتورژی شده است و متن نهایی امروز از آن حاصل شده است، گفت: متن پیشین سر و شکلی متفاوت داشت و من نیز نقشی دیگر در آن ایفا می‌کردم. وی در دامه با اشاره به دراماتورژی «محمدامیر یار احمدی»، این امر رای یکی از مهم ترین عوامل موفقیت اثر برشمرده و افزود: یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت امروز آن این است متن اثر برای دراماتورژی و بازنویسی، در اختیار فردی قرار گرفت که به خاطر درک بالایی که از درام و قصه و اشرافی که به اساطیر دارد، توانست پرداخت خوبی به آن داشته باشد و همین امر موجب شد که امروز، نمایش در این شکل به اجرا برسد.
فریضه که در سال ۱۳۸۸ در نمایش «تراژدی جنگ» به نویسندگی و کارگردانی «اصغر خلیلی» در تالار قشقایی به روی صحنه رفته است، بازپرداخت نهایی دراماتورژ اثر از جملۀ مواردی برشمرده که توانسته است این اثر را موفق جلوه دهد و بر همین اساس، ادامه داد: پس از بازنویسی، این اثر به درامی قوی‌تر، طنزی فاخرتر، کاراکترهایی با عقبۀ درست و قصه‌ای درست‌تر تبدیل شد. وی با اشاره به این امر که نقش زن‌های این اثر را دو مرد بازی می‌کنند، اظهار داشت: بازیگران زن پوش این اثر به خوبی توانستند از عهدۀ ایفای نقش‌های خود برآیند و در واقع زن را بازی می‌کنند و این امر این حس را به مخاطب نمی‌دهد که بازیگر در شکل زن پوش قرار گرفته است و از این نظر، این اثر، اثری جذاب را برای مخاطب جلوه می‌دهد. فریضه، با اشاره به این امر که تصریح کرد: بازیگران این اثر، بازیگانی دغدغه‌مند هستند که زمان زیادی را برای تمرین آن گذاشته‌اند و با توجه به این که زمان تمرین برای این اثر، زمانی کوتاه بود و کار باید به اجرای عموم می‌رسید و بر همین اساس، گروه با نگرانی‌های بسیار زیادی مواجه بود و در نهایت با حرفه‌ای عمل کردن گروه و دغدغه مندی اعضاء، از طراحی پوستر تا دست‌اندرکاران گروه کارگردانی و طراحی صحنه اثر توانست با بازخورد خوبی از سوی مخاطبان، چه به صورت حضوری و چه به صورت مجازی مواجه شود.
معادلات سابق تئاتر بر اساس رفتار مخاطب امروز به هم ریخته است
محمد صدیقی‌مهر، بازیگر نمایش «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» با اشاره به این امر که این نمایش، تنها اثر «گروه پارکینگ» بوده است که در آن به ایفای نقش نپرداخته است، گفت: از ابتدای شروع کار تئاتر با شهاب حسین پور در آثار بسیار زیادی از او به ایفای نقش پرداخته ام و این اثر، تنها اثری بود که به دلایلی که عمدۀ آن متن اثر بود، نتوانستم در آن حضور پیدا کنم و یا شاید گاهی نشد که این اتفاق برای من بیفتد.
وی در ادامه با اشاره به این امر که زمانی که صحبت از دراماتورژی «محمدامیر یاراحمدی» می‌شود برای بازیگر قوت قلب ایجاد می‌شود، افزود: کاراکترهای این نمایش پس از دراماتورژی از یک بعدی بودن نجات پیدا کرده اند، چرا که دختران جمشید در اجراهای پیشین این نمایش، تنها در یک صحنه حضور داشتند و بعد از آن یک صحنه مخاطب آن‌ها را نمی‌دید و در انتها مشخص نمی‌شد که چه اتفاقی برای آن‌ها می‌افتد، اما در بازنویسی جدید دو صحنۀ دیگر برای این شخصیت‌ها به متن اضافه شد و برای مخاطب ملموس‌تر شدند. وی در ادامه ضمن ابراز خرسندی از این که در این نمایش، در نقش یک زن به روی صحنه می‌رود، ادامه داد: نخستین نکتۀ مهم در این نمایش این است که بازی کردن نقش زن برای یک مرد بسیار جذاب است و همۀ بازیگران دوست دارند که یک روز این اتفاق برای آن‌ها بیفتد.
صدیقی مهر، با اذعان به این امر که ایده‌های خود را برای بهبود ایفای این نقش به کارگردان و دراماتورژ اثر انتقال داده است، تصریح کرد: «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» حاصل تمام تلاش‌ها، همفکری‌ها و زحمات گروهی است که برای تولید آن تلاش کرده است و امیدوارم که مخاطب نیز از آن لذت ببرد.
وی با اذعان به این امر که زمانی که موسیقی به یک اثر نمایشی اضافه می‌شود، از خستگی مخاطب در طول اثر جلوگیری می‌کند، تأکید کرد: ورود موسیقی به نمایش به پیشبرد روند قصه کمک شایانی می‌کند، چرا که موسیقی کار، می‌تواند جذابیت‌های شنیداری برای مخاطب اثر ایجاد کند. این بازیگر، ضمن تأکید بر این امر که مخاطب امروز تئاتر مخاطبی عجیب و غریب و پیچیده است و بر همین اساس، هرگز نمی‌توان مخاطب تئاتر را شناخت، یادآور شد: روزگاری گفته می‌شد که اگر تئاتر در فصل‌های خاصی اجرا شود و یا چهره‌های خاصی در آن حضور داشته باشند، مخاطب از آن استقبال خواهد کرد، اما امروز معادلات سابق تئاتر بر اساس رفتار مخاطب امروز به هم ریخته است.
توازن میان خنده و گریه در «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» رعایت شده است
سید امیر رضا میرآقا، بازیگر نمایش «سرآشپز پیشنهاد می‌کند»، گفت: این اثر در اجرای جدید با ساختی فاخر و نگاه و دراماتورژی دقیق استاد محمدامیر یار احمدی روی صحنه رفته است. وی در ادامه با اشاره به این امر که این اثر را اثری فاخر می‌داند که یک دوست آن را روی صحنه رفته است، افزود: توازن میان خنده و گریه در «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» رعایت شده است و این در حالی است که باید پذیرفت، یک اثر کمدی موزیکال، اصولاً قصد در خنداندن مخاطب دارد و با گریۀ او کاری ندارد.
میرآقا در ادامه ضمن تأکید بر این مفهوم که باید حواسمان به این موضوع باشد که اثر نمایشی ایرانی است و باید قواعد را رعایت کند، ادامه داد: با زیرکی کارگردان، دراماتورژ و طراح حرکت در این اثر، اتفاقات مثبتی دیگری برای این کار افتاده است. وی که مدرک کارشناسی خود را در رشته بازیگری تئاتر دریافت کرده است، با اذعان به این امر که در این اثر، مخاطب در نقطه‌ای که باید به فکر فرو می‌رود و غمی معمولی بر دل او بنشیند و در صحنه‌هایی هم که خود او صلاح می‌داند که بخندد، خواهد خندید، اظهار داشت: فشردگی پروسۀ زمانی اتفاقات در این اثر، تیم تولید کننده به خوبی از پس ماجرا بر آمد. بازیگر فیلم سینمایی «آزمایشگاه» به کارگردانی «حمید امجد» با اشاره به این که در این اثر در سه نقش بر روی صحنه ظاهر می‌شود، «شهناز» را دختری عاشق پیشه دانسته که از خواهر خود کوچک‌تر است و تصریح کرد: مطابق اسطوره و قانون نمایش می‌بایست اول دختر بزرگتر و سپس دختر کوچک‌تر ازدواج کند و جرم دختر کوچک‌تر در این قصه، زیبایی اوست که باعث می‌شود ضحاک به سمت او کشیده شود.
وی که به عنوان صداپیشۀ شخصیت «کپل» در فیلم سینمایی «شهر موش‌ها ۲» به کارگردانی مرضیه برومند نقش آفرینی کرده است، جرم دختر بزرگ را نداشتن زیبایی برشمرده و یادآور شد: محمد صدیقی مهر به خوبی از پس ایفای این نقش برآمده است و از ایفای نقش در کنار او لذت می‌برم.
بازیگر فیلم سینمایی «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان که در سال ۱۳۸۹ تولید شده است، شکل نقش خود را دارای الگویی بیرونی دانسته که بر حسب آن عمل می‌کنند، گفت: چون این کار در شرایط زمانی خاصی روایت می‌شود، می‌بایست این الگوی بیرونی را رعایت می‌کرده، از فیلتری عبور می‌دادم و پس از آن به نقش می‌رسیدم. میرآقا با اشاره به این امر که نقش «شهرناز» در ایفا نقشی بسیار مشکل است، افزود: سختی این کار بدان خاطر است که بازیگران این اثر، مرد زن پوش نیستند بلکه زنانی هستند که باید حواسشان را جمع کنند تا هیچ جا از ظرافت‌های زنانۀ خود نکاهند و آن‌ها را به درستی به مخاطب انتقال دهند.
بدون دیدگاه