مهدی احمدی| میرزا ابراهیمخان صحافباشی آنهنگام که در یکی از روزهای سال ۱۳۲۲ هجری قمری (۱۹۰۴) مشغول مرتب کردن پشت حیاط مغازهی آنتیکفروشی خود در سهراه مهنا (ضلع غربی لالهزار نو) بود تا اولین سالن خانگی سینمای ایران قبل از تأسیس سالن سینمای خیابان چراغگاز را برپا کند، هرگز به خواب هم نمیدید که روزگاری برسد که سینماتوغراف به جای نمایش بر پردهی عریض و نه چندان طویل دربار قاجار، روی الواح فشرده به طرزی غیرقانونی از میدانها و گذرهای طهران و اکناف، به تکتک منازل بلاد ایران راه یابد. اما در گذر زمان و با تغییر و رشد تکنولوژی، قاچاق فیلم نیز پا گرفت. در واقع تا پیش از پیدایش نوارهای ویدئویی و زمانیکه هنوز نسخههای فیلمها به شکل نوارهای سلولویید (در قطعهای ۸، ۱۶ و ۳۵ میلیمتری) بودند، پدیدهی قاچاق وجود نداشت. مشکل عمده با ظهور تکنولوژی یعنی خانگی شدن سیستم نمایش فیلم و همهگیر شدن نسبی ویدئو و دوربینهای ویدئویی پدید آمد. در ایران قاچاق فیلم، پس از انقلاب با تکثیر و توزیع فیلمهای ویدئویی بتاماکس آثار خارجی آغاز شد. در اینزمان عزم سینمای ایران برای اصل قرار گرفتن نمایش آثار داخلی و جلوگیری از ورود فیلمهای خارجی نیز در گسترش این پدیده مؤثر بود. عدم پایبندی ایران به قانون کپیرایت، این فرایند را ساده کرد و فیلمهای خارجی بدون هیچگونه اجازهای از کمپانیهای تولیدکننده، تکثیر و در سطح وسیعی پخش شد که تا امروز نیز ادامه یافته است. این نسخهها که روزگاری به دلیل فیلمبرداری از پردهی سینماها عموماً کیفیت نازلی داشتند اینک به مدد گسترش تکنولوژی کیفیت مطلوبتری یافتهاند. گسترش دستگاههای ویدئو با وجود ممنوعیت آن در دههی شصت، فیلمهای دیگری را هم وارد گردونهی قاچاق کرد. فیلمهای ایرانی پیش از انقلاب در سطحی گسترده بر حلقههای بتاماکس و ویاچاس تکثیر و توزیع شدند. البته این اتفاق در حالی میافتاد که سالها از ساخت این فیلمها گذشته و صاحب اثر، سود خود را از فیلم برده بود و دیگر به هیچعنوان هم امکان نمایش عمومی آنها در فضای تغییریافتهی جامعه وجود نداشت؛ و از طرفی با توجه به فضای سیاسی و اجتماعی موجود، صاحبان آنها مدعی حقوق خود هم نمیشدند. بعدها با ظهور ماهواره در ایران، این خدمات از طرق ماهوارهها به مخاطبان عرضه شد. عنوان «نخستین توزیع غیرقانونی یک فیلم جدید ایرانی در قالب دیویدی» را نیز شاید بتوان از آنِ فیلم یک بوس کوچولو دانست. کپیهای غیرمجاز این فیلم سال ۱۳۸۴ تنها دو هفته پس از نمایش عمومی آن، با زیرنویس انگلیسی و کیفیت بسیار خوب توزیع شد. بهمن فرمانآرا در آن زمان، در نشستی در فرهنگسرای نیاوران به این موضوع اعتراض کرد و گفت عدهای سودجو نسخهای از فیلم را که برای خارج فرستاده میشده، در مسیر ارسال آن کپی و عرضه کردهاند و تهیهکننده پیگیر این ماجراست. از آن روز تاکنون علی رغم همه تلاشهای صنفی و خط و نشانهای دستگاههای نظارتی و تشکیل مراکز و ستادهای گوناگون اما این جریان همچنان با تغییرات شکلی و همپا با رشد تکنولوژی این صنعت ادامه داشته است. این روزها توزیع و انتشار دو سه فیلم با همه حرف و حدیثهایش که نسخه رسمی یا قاچاق بوده یا نبوده، مجددا این موضوع را در محافل دوستان سینمایی و کم و بیش در میان مردم داغ کرده است. موضوعی که میبایست از اساس و با برنامهریزی دقیق با آن برخورد کرد. واکنشهای هیجانی و زودگذر در قبال قاچاق سینمایی پاسخ مناسبی برای آسیبهای این سینما و مسائل فرهنگی مترتب آن نیست.
هنرمند را دنبال کنید!
یادداشت
آخرین نوشته ها
-
8573 بازدید
-
بررسی «هنرمند» درباره سوء استفاده برخی برنامهسازان تلویزیون از مخاطب6066 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با «مریم نشیبا» گویندۀ پیشکسوت رادیو5985 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با کریم امینی کارگردان فیلم «دشمن زن»5128 بازدید
-
نقدی بر سرود تیم ملی فوتبال به نام «یازده ستاره» برای حضوردر جام جهانی4705 بازدید
-
حذف آیتم دوربین مخفی در برنامه «حالا خورشید» خبرساز شد5750 بازدید
-
نقدی بر حضور سیاسی سلبریتیها در شبکههای اجتماعی5491 بازدید
-
در پی اظهار مخالفت رییس محترم جمهور با فیلترینگ تلگرام5178 بازدید
-
به بهانه روز جهانی آزادی مطبوعات5413 بازدید
-
پوشش سانحه قطار محدوده سمنان- دامغان کار دست اهالی رسانه داد4453 بازدید
-
گفتگوی هنرمند با «رقیه توکلی» کارگردان فیلم «مادری»4618 بازدید
-
آیدا پناهنده نویسنده و کارگردان فیلم «اسرافیل» در گفتگو با «هنرمند»4911 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با «محمدهادی كريمی» كارگردان فیلم «کمدی انسانی»4361 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با «امیراحمد انصاری» کارگردان فیلم «هاری»6148 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با خسرو معصومی كارگردان فیلم «کار کثیف»5660 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با رضا فرهمند کارگردان فیلم مستند «زنانی با گوشوارههای باروتی»5784 بازدید
-
گفتگوی هنرمند با «پوریا آذربایجانی» كارگردان فیلم «جشن دلتنگی»6041 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با مونا فرجاد بازیگر فیلم «ماهورا»5665 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با پرویز شیخ طادی کارگردان فیلم «امپراطور جهنم»6029 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با رضا مقصودی کارگردان فیلم «خجالت نکش»5555 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با «هادی محمدیان» كارگردان فیلم «فیلشاه»6603 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با منیژه حکمت كارگردان فیلم «جاده قدیم»5979 بازدید
-
نيوشا خطيب هنرمند نقاش درگفتگو با «هنرمند»6168 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با منوچهر اسماعیلی پیشکسوت دوبلاژ5832 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با «امیر کربلاییزاده» به بهانۀ اجرای استندآپ کمدی «گزیده»5997 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با سید علی فخرموسوی کارگردان فیلم «خاطرات پاییزی»5535 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با رضا میرکریمی کارگردان فیلم «دختر»5350 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با داریوش اسدزاده به بهانه شب یلدا5243 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با پریزاد سیف کارگردان و بازیگر و داریوش رعیت نویسنده نمایش «راننده چینی»5866 بازدید
-
گفتگوی «هنرمند» با استاد محمد مقدسی پیشکسوت موسیقی ایرانی4723 بازدید
پربازدیدترین عناوین
-
تکنیکهایی برای بهترین بودن54098 بازدید
-
35129 بازدید
-
33746 بازدید
-
32482 بازدید
-
31753 بازدید
-
29700 بازدید
-
29058 بازدید
-
28829 بازدید
-
28525 بازدید
-
28427 بازدید
-
28353 بازدید
-
28194 بازدید
-
27598 بازدید
-
27370 بازدید
-
26117 بازدید
-
25673 بازدید
-
25393 بازدید
-
25360 بازدید
-
24986 بازدید
-
«انوشیروان ارجمند» بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون یکشنبه 23 آذر بر اثر سکته قلبی در ۷۳ سالگی درگذشت.20655 بازدید
-
گزارش «هنرمند» از وضعیت اکران فیلم های فصل پاییز20010 بازدید
-
سرمقاله17688 بازدید
-
سرمقاله17175 بازدید
-
گفتگو با مرضیه برومند17171 بازدید
-
بخش نخست16984 بازدید
-
سرمقاله16733 بازدید
-
16135 بازدید
-
گزارش تصویری «هنرمند» از تمرین گروه مستان به سرپرستی پرواز همای16059 بازدید
-
بخش چهارم15398 بازدید
-
نگاهي به این روزهای زندگی هنري «آتيلا پسياني»14800 بازدید
آخرین دیدگاه های مخاطبین
بسیار عالی...
خانم نشیبا بی نظیرید شما، براتون آرزوی سلامتی و شادی روزافزون دارم و امیدوارم تا سالیان سال همچنان مردم از نعمت حضورتان در رادیو بهره مند شوند صدای شما بوی زندگی و مهربانی و اصالت ایرانی می دهد....
[…] در شرایط کنونی ارائه ارز مسافرتی ضرورت دارد؟ سناریوی ارز مسافرتی! محمد رجائی «پرداخت ارز مسافرتی بار دیگر در بانکها […]...
[…] علاقه گردشگران ایرانی برای سفر به گرجستان نوسان سفر با نوسان ارز! محمد […]...
سلام لطفا سمت نویسنده یادداشت را هم پایین یادداشت بنویسید . معمولا در یادداشت نویسی سمت نویسنده نوشته می شود . ممنونم...
[…] اهل شیرازم روزگار بد نیست! | روزنامه هنری هنرمند […]...
[…] فریاد کودکان کار در صحنه تئاتر | روزنامه هنری هنرمند […]...
کوپال فیلم متفاوت و خاصی بودتوی جشنواره امسال..طراح صحنه و بازی عالی بودن خسته نباشید به آقای کاظم مولایی...
[…] «سلام بمبئی» ادامه دارد! | روزنامه هنری هنرمند […]...
[…] حافظ سینما | روزنامه هنری هنرمند […]...
بدون دیدگاه