صبا شادور| این روزها که خبرهای ناراحت کننده در عرصه فرهنگ و هنر، امانم را بریده است، تاریخ تولد یک هنرمند، لبخند را به لبانمان میآورد. تیرماه سالگرد تولد پسری است که سینما را از پدر آموخت. کسی که معتقد است بهترین روزهای زندگیاش بازی در فیلمهایی بوده که پدرش به او از سینما آموخته است. پولاد کیمیایی پسر مسعود کیمیایی را از فیلم «سرب» میشناسیم. پسر بچهای که در کنار دوستانش چون شاهد احمدلو در این فیلم به ایفای نقش پرداخت و از همان جا با سینما عهدی بست که تا امروز به آن وفادار بود. او با فیلمهای «تجارت»، «ضیافت»، «سلطان»، «فریاد» به بازیگری پرداخت و بازیاش در هر فیلمیجدیتر از فیلم قبلی دنبال شد. اما فیلم «اعتراض» رنگ و بوی دیگری برای این بازیگر سینما داشت. فیلمیکه یک اتفاق نو از جوانان این جامعه را به معرض تماشا گذاشت. فیلم «شعمیدر باد» به کارگردانی پوران درخشنده، اولین فیلمیبود که کیمیایی مقابل دوربین کارگردانی رفت که این بار پدرش پشت آن نبود و اتفاقا بازی خوبی هم در این فیلم ایفا کرد. تا اینکه فیلم «سربازهای جمعه» از دیگر فیلمهای مسعود کیمیایی روی پرده سینما رفت. فیلم حکایت چند سرباز را دربر میگرفت که مریلا زارعی با نقش کوتاهی که ایفا کرد، سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرد. کیمیایی، حالا جلوی دوربین هر فیلمیکه نقش آن را میپسندید، میرفت و کارنامهاش را پر بارتر از قبل میکرد. نقدها درباره نوع بازی پولاد کیمیایی در هردورهای از سینما و فیلمهایی که بازی میکرد، دور از ذهن نبود. وقتی فیلم «حکم» ساخته شد و نقش اصلی یکی از بازیگران این فیلم برعهده کیمیایی بود، نگاهها به بازی این بازیگر تغییرکرد. اکثر منتقدان سینما، بر این عقیده بودند که بازی پولاد کیمیایی برخلاف بازیهای او در فیلمهای قبلی، کنترل شده و حساب شده است. وقتی «جرم» ساخته شد، بار دیگر این بازیگر جوان در این فیلم بر سر زبانها افتاد. در فیلم «جرم » با بازی در نقش رضا سرچشمه درخشید. اما «گشت ارشاد» به کارگردانی سعید سهیلی یکی از متفاوتترین نقشهای این بازیگر بود که این بار لحنی طنز را هم درفیلمهایش ایفا کرد. اگرچه او در اولین واکنش به سالگرد تولدش از نبود زنده یاد عباس کیارستمی گفت، اما امسال یکی از پرکارترین سالهای دوران بازیگریاش را سپری خواهد کرد. گفتگوی خواندنی با این بازیگر سینما به بهانه تولدش و پرباکار بودنش در عرصه بازیگری را در زیر میخوانیم.
قبل از هر چیز سال روز تولدتان را تبریک میگویم.
ممنون. به هر جهت اتفاقات اخیر در جامعه هنری به ویژه برای سینما واقعا تلخ بود. عباس کیارستمیعزیز خیلی زود از کنار ما رفت. چرا که آنقدر شخصیت عزیز و ارزشمندی داشتند که گویی یکی از مهمترین اعضای خانوادهام را از دست دادهام. سالها با پدرم و ایشان خاطرات خوبی دارم. ای کاش این اتفاقات رخ نمیداد. با یادآوری ماه تولدم قطعا یاد و خاطره کیارستمیعزیز هم که در این ماه از کنار ما رفت، برای من زنده میشود.
به نظر میرسد آدم خاطره بازی باشید، البته پدر شما هم خاطرات زیادی دارند که بازگو میکنند. فکر نمیکنید گاهی خاطره همه ما را آزرده کند؟
به هر حال همه ما از گذشته مان خاطراتی داریم که نمیتوانیم فراموش کنیم. بعضی خاطرات شیرین هستند و بعضی خاطرات هم یادآور اتفاقات خوبی نیستند. گذشته ما و خاطرههای ما جزو هویت ما هستند و میتوانند همه چیز را برایمان نوستالژیک و معنادار کنند. گاهی باید به خاطرات رجوع کرد تا معنای زندگی را بهتر درک کنیم. من معتقدم همین خاطرات ما هستند که باعث خلق یک اثر هنری میشوند؛ چه اثرمان تابلوی نقاشی باشد، چه موسیقی یا فیلم یا هر اثر دیگر. خاطره برای من فیلمهای واقعی زندگی هر کدام از ما را در بر میگیرد.
الان در حال حاضر مشغول چه کاری هستید؟
سال گذشته همزمان با تولدم، فیلم سینماییام به نام «معکوس» را آغاز کردم. متاسفانه به دلایلی که بارها توضیح دادهام، ادامه فیلمبرداری این فیلم توقیف شد. اما خوشبختانه امسال با دو کار جدید به سراغ سینما رفتهام. اولی بازی در فیلم «گشت ارشاد۲» بود و دومیهم فیلم «شب رو» است که آن را میسازم. علاوه بر این دلم میخواهد تا پایان سال تولید فیلم «معکوس» را هم آغاز کنم. اگرچه پیش از این درفیلم «۱۷۵ غواص شهید دفاع مقدس» در بوشهر هم به ایفای نقش پرداختهام.
پس یکی ازپرکارترین سالهای فعالیت هنریتان را سپری میکنید؟
بله و خوشحالم.
فیلم «قاتل اهلی» به کارگردانی مسعود کیمیایی، پدرتان هم کلید زده شده، قصد ندارید در این فیلم هم به ایفای نقش بپردازید؟
نقش من در فیلم «گشت ارشاد۲» خیلی پررنگ بود و فکر میکردم فرصتی نماند در فیلم جدید پدرم به ایفای نقش بپردازم اما خوشبختانه طی صحبتهایی که انجام شده در فیلم «قاتل اهلی» هم بازی خواهم کرد.
الان مشغول بازی در فیلم «گشت ارشاد۲» هستید. نقش شما در این فیلم برگرفته از سری اول بازیتان در «گشت ارشاد۱» است؟
تقریبا همه شخصیتهایی که در قسمت اول این فیلم بودند، الان هم در قسمت دوم حضور دارند. باز هم با موقعیتهای مختلف مردم در جامعه روبرو هستیم. البته این بار تعداد سوژههایمان که در جامعه با آن روبرو میشویم، بیشتر است. فکر میکنم قسمت دوم به دلیل تنوع در نگاهی که به مردم داریم، بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. به هرحال سناریو قسمت دوم هم قویتر است و فیلمی مستقل از «گشت ارشاد۱» به شمار میرود.
چه شد که پذیرفتید در فیلمی درباره «۱۷۵ شهدای غواص» بازی کنید؟
سال گذشته بعد از ورود « ۱۷۵ غوص شهید»، قرار شد فیلمی ساخته شود و من اولین نفری بودم که پذیرفتم در این فیلم بازی کنم اما بنا به دلایلی تولید این کار متوقف شد. این پروژه قرار بود یک کار خوب و ارزشمند شود و من هم دوست داشتم تا در این پروژه حضور داشته باشم. تا اینکه مدتی پیش صحبتهایی با کارگردان و تهیه کننده انجام شد تا فیلمبرداری این فیلم در بوشهر آغاز شود.
چهطور شد که تصمیم گرفتید در فیلم «قاتل اهلی» هم به ایفای نقش بپردازید. در حالی که فیلمبرداری این فیلم هم در حال انجام است؟
زمان بندی کارهایم را به نوعی تنظیم کردم که در فیلم پدر هم بازی کنم. اتفاقا در این فیلم نقش خوانندهای را دارم که در کنار دیگر عزیران نقش پررنگی هم است.
در صحبتهایتان اشارهای هم به تولید اولین فیلم سینماییتان در مقام کارگردانی کردید، فکر میکنید تولید دوباره این فیلم را چه زمانی آغاز کنید؟
ساخت فیلم «معکوس» را قطعا شروع میکنم. اما ساخت این فیلم بستگی به فصل هم دارد، چرا که این فیلم نباید در فصل بارندگی و به خصوص زمستان جلوی دوربین برود. اگر زمان مناسب داشته باشیم بیشک این فیلم را در سال جاری جلوی دوربین میبرم. البته تغییراتی در انتخاب بازیگر و دیگر عوامل فیلم خواهم داد.
این فیلم نیاز به تهیه کنندهای دارد که بتواند از پس مخارج این فیلم برآید. پیش از این هم گفته بودم، فیلمبرداری، گریم و طراحی لباس ازجمله مهمترین عناصر فیلمم هستند. فیلم در دو پاره و در دو شکل مختلف روایت میشود که یکی کاملاً سنتی و دراماتیک که متناسب با همین، نوع نورپردازیاش تاریک خواهد بود. اما بخش دیگری داریم که کاملاً اکشن است و با جلوههای میدانی و کامپیوتری انجام میشود و برای هر دو بخش دو گروه کاملاً متفاوت داریم. مطمئن هستم که «معکوس» کار نویی به لحاظ تکنیک در سینمای ایران خواهد بود. از طرفی این روزها ذهنم درگیر فیلمنامه دیگری به نام «زخمی» است که قصد دارم آن را هم جلوی دوربین ببرم.
نام فیلم «زخمی» علاقه مندان به سینما را به یاد آثار مسعود کیمیایی میاندازد. آیا داستان این فیلم برگرفته از آثار پدرتان است؟
بله. داستان این فیلم به زمان قاجار بر میگردد. فیلم در حال و هوای «سفر سنگ» به کارگردانی مسعود کیمیایی است و داستان دو یاغی است که مشکلی با هم دارند. یکی از این دو یاغی بعد از آزاد شدن از زندان تصمیم به انتقام میگیرد. داستان این فیلم تاریخی در جنگل و کوهها میگذرد. امیدوارم بتوانم این فیلم را به مرحله تولید برسانم.
شما با بازیگری در سینما آغاز به کار کردید، فکر میکنید کارگردانی جای بازیگری در سینما را برایتان پر کند؟
بازیگری مهمترین حرفهام است و نیز کارگردانی برایم تجربه خواهد بود. به هر حال کارگردانی یک قدم بزرگتر در سینما است و به همین راحتی نمیتوان، یک کارگردان بزرگ و ایده آل در سینما شد. کارگردانی نیاز به تجربه دارد.
آقای کیمیایی همه منتقدان و اهالی سینما بر این باور هستند که شما بازیگر ثابت فیلمهای پدرتان هستید. در این باره صحبتی دارید؟
فکرمیکنم به مرور زمان با نگاهی به کارنامه کاریام این شبهه برطرف شده باشد. چرا که به مرور زمان و با به دست آمدن یک کارنامه کاری میبینید که در کارهایی غیر از فیلمهای پدرم هم بازی کردهام. اگر زمان ساخت فیلم «اعتراض» به من میگفتند قرار است روزی نقش رضا سرچشمه بازیگر فیلم «جرم»، قهرمان فیلم مسعود کیمیایی را بازی کنی، هرگز باور نمیکردم. چون آن زمان خودم را در آن سطح نمیدیدم اما امروز میبینم. الان که جلوی هر بازیگری توانایی بازی کردن را دارم و میتوانم ادعا کنم با آمدن من هم مسعود کیمیایی تغییر کرد. به هر حال من از نسل جوان هستم و تفکر من، صدای من و فیزیک من روی نگارش آثار کیمیایی تاثیر میگذارد. میتوانم ادعا کنم پدرم از من به عنوان نسلی از جامعه امروز استفاده میکند که میتواند حرفش را بازگو کند.
آقای کیمیایی حالا در کنارسینما، بازی در تلویزیون را هم تجربه کرده اید. به خاطر دارم در یکی از مصاحبهها گفته بودید که تلویزیون بیشتر از سینما به من وفا کرده. هنوز هم بر این اعتقاد هستید؟ گر پیشنهادی در تلویزیون داشته باشید میپذیرید؟
کارهایی که در مجموعههای تلویزیونی به من پیشنهاد شد، مجموعههایی بودند که در واقع قدرتی به بازی من بخشیدند تا آنجا که پیشرفت خوبی هم در آن داشتم. یکی از مجموعههایی که خودم خاطره خوبی از آن دارم، دو مجموعه پرطرفدار تلویزیون به کارگردانی فریدون جیرانی بود. اولی «مرگ تدریجی یک رویا» و دیگری «تعبیر وارونه یک رویا» بود. و بعد از آن پیشنهادهای دیگری برای بازی در مجموعههای تلویزیونی به من شد. در نهایت تلویزیون پولاد کیمیایی دیگری به جز سینما را معرفی کرد.
شما تا کنون دوبار کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر سینما بودهاید. اولی برای فیلم «جرم» و دومی برای فیلم «گشت ارشاد». چقدر به جشنواره سال ۱۳۹۵ امیدوار هستید. با توجه به اینکه چند فیلم را بازی کردهاید و در آستانه فیلمسازی هستید؟
امیدوارم جشنواره به بهترین شکل ممکن برگزار شود و من هم با فیلمیکه میسازم در جشنواره حضور پیدا کنم. به هر حال جشنواره فیلم فجر برای همه ما موقعیتی است که دوست داریم در آن دیده شویم. تنها جشنواره معتبر ایرانی است که برای اهالی سینما مهم است. حالا چه موفق باشد چه دورهای ضعیف را سپری کند.