- روزنامه هنرمند - http://honarmandonline.ir -

مصائب کار فرهنگی

علی نجفی | حتما برای شما نیز پیش آمده که محصول فرهنگی و هنری نیاز داشته باشید و دنبال نزدیک‌ترین فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی باشید. قطعا برای پیدا کردن فروشگاه مورد نظر باید مسافت زیادی را طی کنید تا شاید بتوانید فروشگاه معتبری پیدا کنید که محصول مورد نیاز خود را فراهم کنید. نگاهی اجمالی به آمار و ارقام نشان می‌دهد که با احتساب شهرکتاب‌ها در کل کشور تعداد فروشگاه‌های عرضه محصولات فرهنگی به  ۵۰۰ فروشگاه هم نمی‌رسد که عمده این تعداد هم در تهران فعالیت دارند و سهم شهرستان‌ها بسیار کم است. همانطور که شما هم می‌دانید ریشه مسایل اجتماعی و سیاسی از فرهنگ آغاز می‌شود و نیاز یک جامعه واهمیت آن به زیر ساخت‌های فرهنگی بسیار حایز اهمیت است. در کنار تولید آثار فرهنگی فاخر و جریان‌ساز، نمی‌توان نقش عرضه و توزیع آن را به جامعه نادیده گرفت، اینجاست که نقش فروشگاه‌های عرضه محصولات فرهنگی بیشتر به چشم می‌آید. باتوجه به اینکه از دولت تدبیر و امید به عنوان دولتی فرهنگی بین اهالی هنر از آن یاد می‌شود انتظار می‌رود مساعدت‌های بیشتری را برای حمایت از فعالان این حوزه داشته باشد و تعداد فروشگاه‌های عرضه محصولات فرهنگی به رشد قابل توجه‌ای برسد. به همین منظور و آشنایی بیشتر با مشکلات و دغدغه‌های فعالان این حوزه، سری به مراکز بزرگ فرهنگی زدیم و نظرشان را در پیرامون موارد فوق جویا شدیم:

در ابتدا به سراغ بزرگ‌ترین فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی که اتفاقا زیر نظر وزارت ارشاد نیز است رفتیم. فروشگاه رسانه تصویری واقع در خیابان ولیعصر با زیر بنایی حدود ۲۰۰متر و مجموعه آثاری از تمام زمینه‌های مختلف هنری فضایی را برای مخاطب ایجاد کرده است که پاسخگوی تمام نیازهای مشتری است و شما دست خالی از فروشگاه بیرون نخواهید آمد. همراه باسابقه‌ترین فردی که در فروشگاه حضور دارد و در تمام این سال‌ها به گفته خودش با این محصولات فرهنگی زندگی کرده است به گفتگو نشستیم. در ابتدا از مسائل موجود در کار جویا شدیم و اینکه آیا از سمت شهرداری و یا وزارت ارشاد حمایت خاصی می‌شوند یا خیر؟!

محمدی که دل پردردی از شهرداری داشت گفت: در تبلیغات محیطی هیچ حمایتی از طرف شهرداری نداریم بلکه گاهی با اخطارهایی هم مواجه شدیم و حتی نمی‌توانیم پوستر آثار را روی شیشه مغازه بزنیم. از طرفی ما زیر مجموعه وزارت ارشاد محسوب می‌شویم، این وزارتخانه مکانی را برای عرضه محصولات فرهنگی در نظر گرفته که به بخش خصوصی واگذار نموده و یارانه‌هایی هم در نظر گرفته ولی در هر صورت حمایت‌ها بسیار کم است.

محمدی معتقد است فقط عشق به این کار است که فعالان این بخش را مجاب کرده با تمام مشکلات و سنگ اندازی‌های موجود و برداشت مالی کم باز تلاش به گستردگی فعالیت داشته باشند. وی در ادامه گفت: به خاطر یک طرفه بودن خیابان، نبودن پارکینگ و مسائل جانبی فروشگاه رسانه تصویری سوددهی کافی را نه برای ارشاد داشته باشد نه برای کسی که در این حرفه مشغول به فعالیت هستند.

به اعتقاد ایشان آثار موسیقایی جدیداز لحاظ کیفی تنزول پیدا کرده است و در یک بلاتکلیفی خاصی به سر می‌برند و تهیه‌کنندگان بیشتر تمایل به تولید محصولاتی هستند که سودآوری و برگشت پول بیشتری داشته باشند، یک سری کارهای دولتی است که امکانات خاصی ندارند و کم‌کم از این راستا خارج می‌شوند، بیشتر آثار جشنواره‌ای شده و متاسفانه بازار به سمت کارهای کپی و بدون هولوگرام رفته است. کیفیت‌ها به شدت پایین آمده و از مواد اولیه مرغوب استفاده نمی‌شود. همه این‌ها باعث شده کیفیت‌ها مانند گذشته نباشد.

فرهنگ‌سازی لازم برای عدم کپی رایت وجود ندارد، آلبومی‌که سال‌ها زحمت پشت آن کشیده شده؛ به طور غیر قانونی درآمده پخش می‌شود بدون آنکه ریالی سود برای خواننده تهیه‌کننده و عوامل آن داشته باشد. در این زمینه فرهنگ‌سازی ضعیف عمل نموده و اگر هم کاری شده در پیام تبلیغاتی که مردم رغبتی به آن نشان نمی‌دهند.

وی درباره تقاضای مردم می‌گوید: همه نوع سلیقه وجود دارد، به گونه‌ای نیست که بتوان گفت موسیقی پاپ پر طرفدار است و دیگر کسی موسیقی سنتی گوش نمی‌دهد، اتفاقا تعداد زیادی از مشتریان به آلبوم‌های استاد بنان و شجریان علاقه دارند، تنوع سلیقه شنیداری در میان مردم زیاد است پاپ، سنتی، موسیقی غربی..، ولی در کل تشخیص نیاز مردم و فرهنگ‌سازی قطعا حرکتی دوسویه است که از طرف مردم و مسوولین باید اجرایی شود.

در ادامه به سراغ یکی دیگر از فروشگاه‌های قدیمی‌و معتبر تهران رفتیم و از مدیر مرکز بتهوون و نشر موسیقی آوا خورشید وضعیت موجود تهیه و توزیع آثار فرهنگی را جویا شدیم.

بابک چمن آرا درباره مشکلات کاری این سال‌ها گفت: مشکلات به قدری زیاد است که تعداد آن‌ها از مجال خارج است. عمده‌ترین مشکلی که بوجود دارد و ما در جلسات صنفی دنبال می‌کنیم، رعایت نکردن قانون حق مولف و کپی رایت در کشور است که از سازمان صدا و سیما گرفته این مسئله را رعایت نمی‌کنند تا تمام افراد جامعه و این موضوع بسیار به کار ما لطمه زده است. تمام امید سرمایه‌گذار به فروش کار است و کپی رایت ضربه بزرگی به تولید کننده وارد می‌نماید. اگر مسوولین با سایت‌های غیر مجاز برخور قاطع کنند قطعا بسیاری از مشکلات حل می‌شود. موضوع مهم دیگر مالیات بر فعالیت‌های فرهنگی و هنری است که خیلی گنگ است. ما هنوز نمی‌دانیم مثل کتاب فروشی‌ها از مالیات معاف هستیم یا خیر، که قاعدتا باید معاف باشیم. در کل مالیاتی که از سمت دارایی و عوارضی که از سمت شهرداری گرفته می‌شود باعث لطمه زدن به کارهای فرهنگی می‌شود. کار فرهنگی نیاز به حمایت دارد و حالا اگر حمایتی انجام نمی‌دهند الاقل چیزی به آن اضافه نکنند.

چمن آرا درباره ارتقای سطح سلیقه شنیداری مردم گفت: این کار از طریق رسانه ملی امکان‌پذیر است، شرایط موسیقی در رسانه ملی محدود به تیراژهای سریال‌ها و تولیدات بی‌کیفیت موسیقی شده و محدودیت به لحاظ تنوع پخش موسیقی نیز آسیب بزرگی به موسیقی زده است. دلیل دیگر کانال‌های غیر رسمی‌است که تولیدات موسیقی را بین مردم دست به دست می‌کند، که در این حالت تنوع موسیقی از بین می‌رود و عمده تولیدات موسیقی شنیده نمی‌شوند.

مدیر بتهوون در خصوص تعداد فروشگاه‌هایی که آثار فرهنگی عرضه می‌کنند اعتقاد دارد این تعداد پاسخگویی نیاز مردم نیست و اگر مسوولین مشکلات سر راه را مرتفع کنند باعث دلگرمی و توسعه کار می‌شود. وی حمایت شهرداری را بی تاثیر نمی‌داند و معتقد است فضاهای تبلیغاتی که در اختیار شهرداری‌ها است می‌تواند در روند کار تاثیر بسزایی داشته باشد. چمن آرا به عوارض ۳ درصدی کنسرت‌ها هم اشاره کرد و گفت اگر این عوارض را شهرداری‌ها نگیرند باعث دلگرمی‌ بیشتر فعالان فرهنگی خواهند شد.

ایشان در آخر تاکید کرد ناشرین حتما کار شان را کاملا بلد هستند و مسوولین هم می‌دانند چه کمک‌هایی می‌توانند به ما داشته باشند. وی در آخر به مطبوعات هم اشاره کرد و گفت: با توجه به آثار تولید شده موسیقایی در طول سال این آثار را مورد نقد و بررسی انجام دهند و توجه بیشتری به موسیقی داشته باشند.